Elektrik Çeşitleri ve Özellikleri

ne-nasil.net

ELEKTRİK

 

Elektrik, durağan ya da devingen yüklü parçacıkların yol açtığı fiziksel olgudur. Elektrik yükü, maddenin ana niteliklerinden biridir ve temel parçacıklardan kaynaklanır. Elektrik olgusunda rol oynayan temel parçacık yükü, negatif işaretli olan elektrondur. Elektriksel olgular çok sayıda elektronun bir yerde birikmesiyle ya da bir yerden başka yere hareket etmesiyle ortaya çıkar. Elektrik olgusunda rol oynayan diğer parçacık yükü, pozitif işaretli olan protondur.

 

ELEKTRİK AKIMI
Yüklü temel parçacıklar (- yüklü elektronlar ve + yüklü protonlar), iyonlar (bir ya da daha çok elektron yitirmiş ya da kazanmış atomlar) ve delikler (artı yüklü parçacık olarak düşünülebilen elektron eksikliği) gibi elektrik yükü taşıyıcılarının devinimlerinin ortak adı. Elektrik yükünün elektronlarca taşındığı bir tel içinde ki akım , birim zamanda telin herhangi bir noktasından geçen yük miktarının ölçüsüdür.


ELEKTRİK DEVRESİ
Elektrik akımının iletilmesini sağlayan, iletken ya da iletkenler zinciri ve öğeler dizisidir. Bir elektrik devresinde, akımı oluşturan yüklü parçacıklara enerji veren pil ya da üreteç türü bir aygıt ile lambalar; elektrik motoru ya da elektronik bilgisayar gibi akım kullanan aygıtlar ve bağlantı telleri ya da iletim hatları bulunur. Öğeler birbiri ardına (seri) ya da yan yana (paralel) bağılıdır
Ülkemizde yerleşim alanları üstünden geçen ve zaman zaman evlerin çok yakınlarına kadar gelen yüksek gerilim hatları başka bir tehlike kaynağıdır. Bu gibi yerlerde televizyon antenlerin düzeltilmesi için dama çıkılması başlı başına ayrı bir tehlikedir. Çocukların uçurtmalarını almak için bir sopayla tellere dokunmaya kalkışmaları ölümle sonuçlanan kazalara yol açmaktadır. Bu hatlara 20 m. den daha yakına gelmek son derece tehlikelidir.

 

ELEKTRİK ÇEŞİTLERİ

 

1.Statik Elektrik

 

Cam  çubuk gibi   yalıtkan  bir  madde  ipek  bir   parçasına   sürüldüğü  zaman,  cam  çubuk  ile kumaş  yüzeylerin  her  ikisinde  de  elektrik  yüklenmeye  başlar,  birinde pozitif  diğerinde  ise negatif  yükler meydana  gelir.  Her ikisi birbirinden  ayrıldığı zaman   bu  yükler  üzerinde  kalır.bu  yüke  hareket  halinde   olmadığından  dolayı statik  elektrik  adı  verilir.

 

2.Dinamik Elektrik

 

Serbest  elektronlar  aktığı  duruma,  bir  başka  deyişle  kendi  atomlarından  kopan elektronların  iletken  bir  nesne  içinde hareket  ettikleri  duruma denir.  Dinamik  elektrik ikiye  ayrılır.

 

    a) Doğru Akım

    b) Alternatif Akım

 

a)Doğru   akım:  İki  kutup   arasında zamana  bağlı  olarak   yönü  ve  şiddeti  değişmeyen  akıma  doğru  akım  denir.

 

b)Alternatif   akım: iki  kutup  arasında   zamana    bağlı  olarak   yönü  ve  şiddeti  değişen  akıma   alternatif  akım  denir.

 

ELEKTRİK ÖLÇÜ BİRİMLERİ

 

Elektrik ölçü  birimi  olarak  amper  kullanılır.

 

1 Amper:  saniyede 6,28*10       elektron  akıtan devrenin   akım  şiddetine  1 amper  denir. Sembol=I

 

Gerilim   farkı:  Elektiriki bir devrenin  iki  ucu  arasındaki   elektron  sayısı  farkına gerilim  farkı  denir.  Birimi   volttur. Sembol=E,V

 

Elektro  motor  kuvvet(EMK):Bir  üretecin (pilin)iki  kutbunda  hiç  bir  alıcı  olmadan sahip  olduğu  gerilme E.M.K.  denir.

 

OHM KANUNU

 

Elektirikte  akım şiddeti,  gerilim  farkı ve  direnç  arasında  bağıntı   vardır.   Bu   bagıntıya  ohm  kanunun   denir.  (W=I*R)

 

E=Gerilm  farkı (volt)

I=Akım  şiddeti(amper)

R=Direnç(ohm)                              

 

Arlarındaki  bagıntı  ise  E=I*R   ile   belirlenir.

 

Statik Elektriklenmeye iyi Bir Örnek